Eskişehir, 3 gün boyunca Türk Dünyası Gazetecileri’ni ağırladı. 30 Ülkeden 300’den fazla gazeteci Eskişehir’de buluşt
İsmail Kahraman, Avrasya Gazeteciler, Radyocular ve Televizyoncular Derneği Genel başkanı olarak davet edildiği Şûra’da Kocaeli ve Anadolu basınını temsil etti.
Türk Dünyası Kültür başkenti olan Eskişehir, Türk dünyası Gazeteciler Şûrası’na da ev sahipliği yaptı. 30 ülkeden 300’den fazla gazetecinin yer aldığı Şura’da AGRT Genel başkanı İsmail Kahraman Şura’yı baştan sona takip etti. Şura’da konuşma yapan İsmail Kahraman, Türk dünyası Haber Ajansı’nın kurulması gerektiğini belirtti. Kahraman, Türki Cumhuriyetlerin birbirleriyle iletişiminin sağlaması, doğru haber akışının hız bir şekilde ulaşması için ajansın gerekli olduğunu belirterek böylelikle soydaşların birbirlerinden daha kolay haber almalarının sağlanacağını, ilişkilerin daha canlı tutulacağını belirtti. Kahraman’ın bu önerisi Şura’da büyük destek gördü.
BAKAN AVCI DA KATILDI
Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkentliği etkinlikleri kapsamında düzenlenen Türk Dünyası Gazeteciler Şurası´na katılan Milli Eğitim Bakanı Prof. Dr. Nabi Avcı, internetin habere erişimin merkezine yerleşmeye başladığını söyledi. Anadolu Üniversitesi Öğrenci Merkezi Salonu´nda gerçekleştirilen etkinliğe; Milli Eğitim Bakanı Prof. Dr. Nabi Avcı, Ak Parti Eskişehir Milletvekili Salih Koca, Eskişehir Valisi Güngör Azim Tuna, Anadolu Üniversitesi (Aü) Rektörü Prof. Dr. Naci Gündoğan, Türkiye Gazeteciler Federasyonu Genel Başkanı Atilla Sertel, Dünya Gazeteciler Federasyonu Başkanı Menderes Demir, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, yerli ve yabancı basın mensupları ile çok sayıda ilgili katıldı.
BÜYÜK FIRSAT
Etkinlikte konuşan Milli Eğitim Bakanı Prof. Dr. Nabi Avcı, Türk Dünyası Kültür Başkenti kapsamında önemli bir etkinlik daha gerçekleştirildiğini söyledi. Şura boyunca medya ve iletişim ana başlığı altında küreselleşme ve bu süreçte ortaya çıkan iletişim gelişmelerinin konuşulacağını, ayrıca Türk Dünyası Kadın Gazeteciler Zirvesi ile Türk Dünyası Gazeteciler Çalıştayı´nın yapılacağını belirten Bakan Avcı, “Bu sayede, farklı ülkelerdeki basın camialarını temsil eden gazeteci arkadaşlarımızın karşılıklı olarak birbirlerini tanımaları, birbirlerinin sorunlarını, ufuklarını daha iyi anlamaları, projelerini paylaşmaları için önemli bir fırsat ve imkan doğacak” ifadelerini kullandı. “Modernleşme serüvenimizin lokomotif güçlerinden biri yayınlandıkları dönemin ruhunu taşıyan gazeteler oldu” diyen Avcı, “Dolayısıyla gazetecilik mesleği ve gazetecilerimizle eş güdümlü ilerleyen bir modernleşme süreci yaşadık. Takvim-i Vakayi ve Tercüman-ı Ahval gibi süreli yayınlar, ilerleme ve gelişme serüvenimizin ana durakları oldu. Bildiğiniz gibi gazeteler iletişim aracı olarak önemli bir misyonu temsil ediyorlar ancak gazete zamanla bu gücünü radyo, televizyon ve internet gibi çeşitlenmeye başlayan medya araçlarıyla paylaşmaya başladı” dedi.
YENİ KAPILAR AÇILACAKTIR
Uzun vadede daha kaliteli haber ve bilgi paylaşımı için yeni kapıların açılacağına inandığını kaydeden Avcı, “Teknolojinin sağladığı imkanlarla, özellikle bilişim teknolojisinde çok farklı uygulamalar doğdu. Cep telefonunun da birey ve toplum hayatına girmesiyle birlikte sosyal medya ön plana çıktı. Nitelikli haber ve bilginin yerini ilk etapta dedikodu, sansasyon ve eğlence almış gibi görünse de gelişen ve yaygınlaşan farklı platformlar aracılığıyla uzun vadede daha nitelikli bir iletişim ağı, kaliteli haber ve bilgi paylaşımı için yeni kapılar açılacaktır. Biz de Milli Eğitim Bakanlığı olarak öğrencilerimizi bu yönde eğitmek, bilgiyle donatmak ve bilinçlendirmek için medya okuryazarlığı dersini programlarımıza koyduk. Fatih Projesi kapsamında kurduğumuz ´EBA Portal´ ile faydalı web içerikleri ve medya hizmeti sunmaya başladık” diye konuştu.
SOSYAL MEDYA HABERCİLİĞİ
Bilgi ve haberin çok kolay yayıldığı, çok hızlı bir biçimde tüketildiği bir çağda yaşadığımıza dikkat çeken Bakan Avcı, “Böyle bir çağda ilimizde gerçekleştirilen şura, meseleye çok yönlü bakmak açısından büyük önem taşıyor. Hem ülkemizin yerel ve ulusal basın mensuplarının hem de dost ve kardeş ülkelerin basın camiasının katılımıyla gerçekleşen bu organizasyon birbirimize ayna tutmak açısından önemli bir işlev görecek. Konuşmamız ve paylaşmamız gereken birçok mesele var. Birbirimizle paylaşacağımız, birbirimize önereceğimiz veya öğreteceğimiz çok şey olduğuna inanıyorum. Az önce de vurguladığım gibi öyle bir zamandayız ki bilgi ve haber anlık tüketiliyor. Yakın zamanda dergiler aylık/haftalık, gazeteler günlük, radyo/televizyon saatlik bilgi ve haber iletirken, şimdi sosyal medyayla birlikte bilgi ve haber anlık iletiliyor ve tüketiliyor” şeklinde konuştu.
SIKINTILAR VAR
Avcı, “Lokal haber üretim süreçlerinde çok ciddi sıkıntılar yaşanıyor” diyerek şöyle devam etti: “Eğitimden kentleşmeye, sağlıktan iletişime kadar her alanda görüş ve önerilerimiz olmalı. Bilgi ve iletişim çağında siz gazeteci kardeşlerimizin iletişimi hayati önem kazanıyor. Bu iletişimin en önemli ortak paydası etik üretmek, içselleştirilmiş basın ilkelerini belirlemek ve küresel bir basın ahlakı oluşturmaktır. Böyle bir iletişimi çok acil ve elzem görüyorum. Bugün haber kaynaklarımızın, gazetelerimizin, yerel, ulusal ve küresel haberlerin büyük bir bölümünü ajanslar karşılıyor. Bu bir mecburiyet çünkü lokal haber üretim süreçlerinde çok ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Diğer yandan kişisel ve grupsal görüşlerin yönlendirdiği yanlı haber üretimi, haber alma ve doğru bilgilenme hakkını tehdit ediyor. Yorum ve tartışmalarımız da nitelikli ve çok boyutlu bir yapıya kavuşamaması nedeniyle ciddi bir düzey kaybı yaşanıyor. Aynı durum görüntülü ve sesli yayıncılık için de geçerli. Günümüze ait medya biçim ve içeriğine dair standartlar henüz netleşmiş değil. Diğer yandan doğru bilgilendirilme hakkı ve basın özgürlüğü ile kişilerin bireysel hak ve hürriyetleri, kişisel mahremiyet arasında bir denge kurulabilmiş değil. Dünyada habere ulaşmak için televizyon, gazete, radyo ve internet gibi araçların kullanımı üzerine yapılan araştırmalar göstermektedir ki, internet artık habere erişimin merkezine yerleşmeye başlıyor. Bu noktada şu an gerçekleşen şura tarzındaki etkinlikler ortak aklı oluşturmak anlamında önem kazanıyor.”
KARACA HEDEFLERİNİ AÇIKLADI
Açılış töreninde ilk sözü alan Gazeteciler Cemiyetleri Basın Vakfı Başkanı Yılmaz Karaca, “Türk Dünyası 1. Gazeteciler Şurası´nın amacı, başta Türk Cumhuriyetlerindeki gazeteci meslektaşlarımız olmak üzere, Türk Akraba Toplulukları Gazetecileri ve Avrupa ülkelerindeki meslektaşlarımızı bir araya getirmek, onların mesleki ve kültürel paylaşımda bulunmalarını sağlamaktır. Meslektaşlarımızın, öncelikle bulundukları ülkelerin yasalarına uymak kaydıyla daha özgür, daha güçlü ve daha bilinçli gazetecilik yapmalarına öncülük etmeyi, onları değişen ve gelişen medya dünyasıyla buluşturmayı hedeflemekteyiz” dedi.
“BİZLER SAVAŞLARA BARIŞ OLARAK MÜDAHİL OLMALIYIZ”
Türkiye Gazeteciler Federasyonu Genel Başkanı Atilla Sertel ise, basın mensuplarının savaşlara barış olarak müdahil olması gerektiğini söyledi. Türk Dünyası gazetecilerine seslenen Sertel, “Bizler aynı topraklarda yaşayan insanlar olarak çevremizde birbiriyle savaşan insanları gördükçe ve ölen çocukları, ölen insanları, ölen anneleri, yaşlıları gördükçe çok üzülüyoruz ama üzülmenin ötesinde bizler o savaşa barış olarak müdahil olmalıyız. Kalemlerimizi, barışı getirmek için, barışı savunmak için kullanmalıyız. Biz gazeteciler, kimsenin ölmesinden ve öldürülmesinden yana olamayız, olmamalıyız. O nedenle Türk Dünyası gazetecilerinin, burada toplanan meslektaşlarımın kendi ülkelerine döndüklerinde bir kez daha yaşadıkları coğrafyayı bulundukları konumdan değil, karşıdakileri de düşünerek ve değerlendirerek yazmalarını, düşünmelerini talep ediyorum” ifadelerini kullandı.
“BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN ÖNÜNDE HİÇBİR GÜÇ DURAMAMIŞTIR”
“Basın özgürlüğünün önünde hiçbir güç duramamıştır” diyen Sertel, şöyle konuştu:
“Biz gazeteciyiz ve düşündüklerimizi söylemekle görevliyiz. Yazmakla görevliyiz. Bize düşen görev budur. Yönetim mekanizmalarını uyarmak zorundayız. Uyarırken bizi uyaranlara, uyarırken bizi cezalandıranlara, uyarırken bizi cezaevlerine atanlara şunu söylemek istiyorum. Basın özgürlüğünün önünde hiçbir güç duramamıştır. Basın özgür olursa ülkelerde insanlar daha mutlu, daha kaliteli yaşar ve bütün ülke, bütün ülkeler kardeşçe yaşar.”
VALİ ŞURA’NIN ÖNEMİNİ ANLATTI
Türk Dünyası I. Gazeteciler Şurası’nın tarihî bir öneme sahip olduğunu ifade ederek konuşmasına başlayan Eskişehir Valisi Güngör Azim Tuna ise “Zira Kültür Başkentliği kapsamında şehrimizde güzel bir ilk’e daha ev sahipliği yapıyoruz” dedi. Şura ile Türk dünyası basınının vizyonu için ortak akıl geliştirmeyi ve bu kapsamda uluslararası bir iş kültürünün temellerini atmayı amaçladıklarını belirten Vali Tuna, sözlerine şöyle devam etti:
“30 ülkeden 100, yurt içinden de 60’ın üzerinde ilden gelen 250 gazeteci olmak üzere toplam 350 basın mensubu arasında iletişim, diyalog ve mesleki birikimlerin paylaşılacağı bu buluşma, şehrimizde gerçekleştirdiğimiz 250’yi aşan uluslararası etkinliklerden sadece biridir. “Türk Dünyası 1. Gazeteciler Şurası”nda yasalara uygun ve daha bilinçli gazetecilik yapılmasına öncülük etmek, gazetecileri değişen ve gelişen medya dünyasıyla buluşturmak hedeflerimiz arasında yer almaktadır. Şura kapsamında düzenlenecek çalıştay, panel, zirve ve sergi ile dünyada gelişen gazetecilik ve iletişim teknolojisi başta olmak üzere, medyanın günümüzde geldiği nokta ve gelecekte biçimleneceği durum da değerlendirilecektir.
MİLLİ KÜLTÜR
Bir milleti millet yapan unsurların başında millî kültür geldiğinin altını çizen Vali Tuna, konuşmasının devamında şunları söyledi: “Millî kültürü oluşturan unsurlar arasında da gelenekler, inançlar, bayramlar önemli bir yere sahiptir. Bu çerçevede, Nevruz Bayramı, millî benliğin ve millî kimliğin korunmasını sağlayan ortak zenginliğimizdir. Bu bayram, ayrıca Türk Dünyası’nın gönül birliği için büyük bir fırsattır. Bu fırsatı iyi değerlendirmenizi istirham ediyorum siz değerli gazetecilerden. Ecdadımızın devlet geleneğinde önemli yeri olan Nevruz’u bütün dünyaya iyi anlatmanız, hem millî kültürümüz hem de Türk dünyası gönül birliği için hayati öneme sahiptir. Biz Nevruz denilince Türk dünyasının farklı bölgelerinde Milattan Önce 3. yüzyıldan beri farklı isimlerle varlığını sürdüren coşkulu bir bayram görüyoruz. Biz Nevruz denilince Türk dünyasını görüyoruz. Biz Nevruz denilince farklı din ve mezheplerin sevgi ve hoşgörü ile bir araya geldiğini görüyoruz. Nevruz demek dostluk, barış, huzur ve ümit demektir.”
TÜRKSOY ÖDÜLLERİ VERİLDİ
TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov ise, Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı ve Türkiye Gazeteciler Cemiyetleri Basın Vakfı´nın iş birliğiyle gerçekleştirilen bu özel organizasyonun, Türkiye ve kurumları arasında mevcut olan iletişimi güçlendirileceğini ve mesleki birikimlerin aktarılmasıyla katılan herkesin fayda sağlayacağını anlattı. Konuşmanın ardından etkinliğe katılanlara teşekkür plaketi verildi. Daha sonra TÜRKSOY Basın Ödülleri; Bakan Avcı, Vali Tuna, Milletvekili Koca, TÜRKSOY Genel Sekreteri Kaseinov tarafından ödül sahiplerine verildi.
TÜRK DÜNYASI GAZETECİLERİ ESKİŞEHİR
DEKLARASYONU-22 Mart-2014
19-22 Mart 2014 tarihlerinde Eskişehir’de, Türk Cumhuriyetleri ve Türk Akraba Toplulukları ile Avrupa’dan toplam 350 gazetecinin katılımıyla düzenlenen “1.TÜRK DÜNYASI GAZETECİLER ŞURASI”
ESKİŞEHİR DEKLARASYONU:
- Türk dünyası medya mensupları arasında iletişim ağı kurularak, karşılıklı bilgi paylaşımı ve işbirliği güçlendirilecektir.
- Türk dünyası medya mensupları, evrensel insan haklarının savunulması, bölge ve dünya barışına katkı sunulması yönünde çaba sarfedecektir. Medyada nefret ve düşmanlık söylemlerinin önüne geçilerek sevgi, iyi niyet ve barış dilinin teşvik edilmesi kararlaştırılmıştır.
- “TÜRK DÜNYASI HABER AJANSI” adı altında bir oluşumun temel ihtiyaç olduğu belirlenmiştir. Bu sebeple bir haber ajansının kurulması ile ilgili temeller atılmış ve üretilen haberlerin dünyaya ulaştırılmasına karar verilmiştir.
- TÜRK DÜNYASI GAZETECİLERİ, Türk dünyasına yönelik hizmet eden tüm kurum ve kuruluşlarla müşterek çalışmalarda bulunmayı taahhüt etmektedir.
- Türk dünyasında, basın özgürlüğünün ihlali durumunda ilgili ülkelere gerekli uyarılarda bulunarak, ortak imzalı basın bildirileri yayınlanacaktır. Aynı şekilde tüm Dünyada basın özgürlüğüyle ilgili ihlallerde duyarlı olunacak ve demokrasinin teminatı olarak halkın haber alma hakkı savunulacaktır.
- Türk dünyası kadın gazetecileri, yaşanan problemleri değerlendirerek; “Türk Dünyası Kadın Gazeteciler Derneği”nin kurulmasına karar verilmiştir.
- Türk dünyasında basın ve ifade özgürlüğünün, evrensel hukuk çerçevesine oturtulması kaçınılmaz bir zarurettir. Medyaya yönelik sansür kabul edilemez. Ancak, medya da kişi hak ve hürriyeti ile mahremiyetin korunması ilkesine özen göstermelidir.
- Anadolu Ajansı’nın; ülke dışındaki Türk medyasına ücretsiz, Türkiye’deki yerel medyaya ise daha uygun ücretle hizmet vermesi beklenmektedir.
- Suriye’deki iç savaşta yaşanan dram ve özellikle Türkmenlere yönelik insan hakları ihlalleri şiddetle kınanmaktadır. Hakkında haber alınamayan kayıp Gazeteci Beşşar Kaddumi’nin akıbetiyle ilgili Suriye yetkililerinin açıklama yapması beklenmektedir.
- Kırım’daki son gelişmeler kabul edilemez. Ukrayna’nın toprak bütünlüğü korunmalı ve sorunların çözümü demokratik yollarla sağlanmalıdır.
- Doğu Türkistan Türklerine yapılan insan hakları ihlalleri ve dünyanın tutumu vicdanları yaralamaktadır. Uluslararası kurum ve kuruluşlar, Uygurlara uygulanan insanlık dışı muamelenin engellenmesi için gereken adımları atmalıdır. Ayrıca Çin polisi tarafından rejim karşıtı suç işlediği gerekçesiyle gözaltına alınan gazeteci-akademisyen İlham Tohti için dünyada gündem oluşturulmalı ve uluslararası insan hakları kuruluşlarının gözetiminde yeniden yargılanması sağlanmalıdır.
- Karabağ’daki işgal kabul edilemez. Uluslararası toplum, Ermenistan’ın işgal ettiği Azerbaycan topraklarını terk etmesini sağlamalıdır.
- Irak Türklerinin yaşadığı özellikle Tuzhurmatu ve Kerkük’teki şiddete son verilmeli, Türkmenlerin güvenlikleri ve tüm hakları Irak’ın toprak bütünlüğü içerisinde korunmalıdır.
- İran’da yaşayan Türklerin demokratik hak ve özgürlükleri korunmalı. İran’ın Azerbaycan eyaletleri bölgesinde bulunan Urumiye Gölü’nün kuruması, bölgede yaşayan halkın sağlığını tehdit etmektedir. Hem bu sorunun, hem de İran sınırları içerisinde yer alan Türkmensahra bölgesinde yaşanan sıkıntıların giderilmesi yönünde, yeni Cumhurbaşkanı tarafından verilen sözlerin yerine getirilmesini beklemekteyiz. Her iki konuda İran yönetimine yeni bir çağrı yapılmasına karar verilmiştir.
- Avrupa’da yükselen ırkçılık ve İslamofobya, Türkleri ve diğer Müslüman azınlıkları tehdit etmektedir. Bu sorunun çözümü için birlikte yaşama kültürünü geliştirici adımlar atılmalıdır.
- Afganistan Türklerinin eğitimi konusunda gerekli girişimlerde bulunulmalıdır.
- Bağımsızlığını ilan ederek Türk dünyasına katılma adımı atan ülkelerin uluslararası boyutta tanınmamalarıyla ilgili çağrıda bulunulması kararlaştırılmıştır.
- Türk dünyası ülkelerinde yaşayanların iletişiminin çok daha sağlıklı ve verimli bir şekilde yapılabilmesi için Türkiye Türkçesi’nin, ortak iletişim dili olarak Türk Dünyası toplulukları tarafından benimsenmesi değerlendirilmiştir. Ayrıca Türkçe’nin farklı lehçelerinin karşılıklı tercümesinin, google başta olmak üzere, internet ortamında yapılmasıyla ilgili olarak girişimlerde bulunulması kararlaştırılmıştır.
- Türk dünyasına hizmet eden medya mensuplarına “Türk Dünyası İsmail Gaspıralı Basın Hizmet Ödülü” ihdas edilerek, gelecek yıldan itibaren verilmesi kararlaştırılmıştır. Dünya Kamuoyuna duyurulur
22 Mart 2014
TÜRK DÜNYASI GAZETECİLER ŞURASI
DÜZENLEME KURULU
Gazeteciler Cemiyetleri Basın Vakfı
Türkiye Gazeteciler Federasyonu
Dünya Gazeteciler Federasyonu
Türk Dünyası Genç İletişimciler Derneği
Anadolu Spor Gazetecileri Derneği
Avrasya Radyo-TV Yayıncılar Birliği
Türk Dünyası Gazeteciler Şurası Katılımcıları Adına: TÜRKİYE- AZERBAYCAN-TÜRKMENİSTAN-ÖZBEKİSTAN-KAZAKİSTAN-KIRGIZİSTAN-KKTC-IRAK TÜRKLERİ-MAKEDONYA TÜRKLERİ-SURİYE TÜRKLERİ-KIRIM-ABHAZYA-ÇUVAŞİSTAN-GAGAVUZYA-HOLLANDA-TATARİSTAN-KOSOVA-AFGANİSTAN-BULGARİSTAN-DOĞU TÜRKİSTAN-İNGİLTERE-FRANSA-BELÇİKA-ALMANYA-İRAN-ROMANYA DELEGELERİ